Michał Moc

Michał Moc ur. w 1977 roku, kompozytor, pedagog, podróżnik. Studia kompozytorskie (pod kierunkiem prof. Grażyny Pstrokońskiej–Nawratil) ukończył z wyróżnieniem w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, gdzie w roku 2008 uzyskał stopień doktora, a w roku 2019 doktora habilitowanego sztuki. W dorobku posiada ponad 50. wykonanych kompozycji – wśród nich utwory kameralne, wokalne, wokalno-instrumentalne, orkiestrowe, ze szczególną preferencją akordeonu jako instrumentu solowego. Osobną grupę stanowią miniatury pisane dla uczniów szkół muzycznych, w tym utwory obowiązkowe konkursów instrumentalnych, chóralnych, utwory wprowadzające wybrane zagadnienia, nierzadko wsparte komentarzem metodycznym. W 2007 objęty został czteroletnim programem promocji młodych kompozytorów Europejskiego Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego. Wykłada w macierzystej uczelni, prowadząc równocześnie badania w zakresie kształcenia słuchu muzycznego; jest m.in. autorem programów komputerowych, gier edukacyjnych oraz pomysłodawcą Ogólnopolskiego Konkursu Olimpiada Słuchowa dla uczniów szkół muzycznych II st., a także Festiwalu Wyobraźni Muzycznej mYear. Był nauczycielem konsultantem i stałym wykładowcą CENSA (Centrum Edukacji Nauczycieli Szkół Artystycznych). Prowadzi kursy metodyczne, lekcje otwarte, a także prezentacje i warsztaty dla nauczycieli, poświęcone m.in. zagadnieniom praktycznego stosowania w nauce muzyki jej zasad teoretycznych, instrumentacji na szkolne zespoły kameralne, nowoczesnym metodom kształcenia słuchu i wyobraźni muzycznej. Zdobył szereg nagród w konkursach kompozytorskich: ogólnopolskich – z okazji Kongresu Eucharystycznego (Opole 1997, dwie drugie nagrody), im. A. Didura w Sanoku (1998, wyróżnienie), I Konkursie Kompozycji i Instrumentacji we Wrocławiu (1998, I nagroda), Musica Sacra w Częstochowie (1999, II nagroda), im. A. Panufnika w Krakowie (2000, I miejsce) oraz międzynarodowych – im. R. Murray’a Schaffera w Poznaniu (1999), Franz Josef Reinl-Stiftung w Wiedniu/Monachium (2001). Otrzymał stypendia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (kilkukrotnie), ZAiKS, Zarządu Miasta Wrocławia, Klubu Kiwanis Wratislavia z ramienia Mercedes Benz Polska – Mirosław Wróbel, Fundacji Bankowej im. Leopolda Kronenberga oraz stypendium naukowe im. prof. Marii Klementyny Tomaszewskiej. Jest koncertującym akordeonistą, laureatem wielu konkursów: Ogólnopolskiego Konkursu Akordeonowego w Chełmie (1994 i 1996, I miejsce), Zgierzu (1995, I miejsce), Mławie (1995, I miejsce), Międzynarodowych Festiwali Muzyki Akordeonowej w Przemyślu (1999, I miejsce i wyróżnienie), w Sanoku (2000, III miejsce), IV Konkursu Muzyki Współczesnej dla Młodych Wykonawców (PTWM, Warszawa-Radziejowice, 2001). Nagrywał dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej oraz dla wydawców płyt. W roku 2011 wytwórnia DUX opublikowała jego monograficzną płytę kompozytorską Emotion. Jak podkreśla – nie uznaje muzyki bez emocji.

*

Andrzej Krzanowski został zaliczony przez publicystów swego pokolenia do tzw. Pokolenia’51 – grupy rówieśniczej, która wspólnie debiutowała na ważnych forach prezentacji polskiej muzyki współczesnej: festiwalu Młodzi Muzycy Młodemu Miastu w Stalowej Woli oraz Spotkaniach Muzycznych w Baranowie Sandomierskim. Wspólnie z kolegami kompozytorami z katowickiej uczelni: Eugeniuszem Knapikiem i Aleksandrem Lasoniem oraz pochodzącym z Warszawy Pawłem Szymańskim tworzył zwrot stylistyczny w muzyce polskiej lat 90., nazwany nowym romantyzmem. Pisał – a przychodziło mu to z niezwykłą łatwością – muzykę bardzo emocjonalną, nie stroniącą niekiedy od demonstracyjnego wręcz sentymentalizmu, obfitującą w plakatowe środki wyrazu, wykorzystującą szerokie spektrum technik, od postawangardowych (aleatoryzm) do neoklasycznych (faktury chorałowe, cytaty z muzyki dawnej). Charakterystyczną cechą sztandarowych utworów Krzanowskiego, którymi są Audycje na różne składy, jest multimedialność. Kompozytor stosował w nich zarówno grę na instrumentach, jak i śpiew w technice tradycyjnej bądź awangardowej, recytację poezji, efekty świetlne i video. Kompozycje akordeonowe, które pisał głównie dla siebie samego, są bardziej jednolite stylistycznie, a przy tym mniej teatralne. Wiele z nich stanowi rodzaj intymnego dziennika – w tytułach i materii dźwiękowej ukryte są zapisy na temat małżeństwa, rodziny, rodzimego pejzażu. Tak jest w niespełna ośmiominutowej miniaturze Wiatr niesie echo po polanie z 1981 roku, odwołującej się do bliskiej Krzanowskiemu scenerii Beskidu Śląskiego. Obecne są w niej delikatne odniesienia do folkloru góralskiego. Utwór składa się z trzech odcinków zatytułowanych Echo, Wiatr, Polana. Motywem przewodnim pierwszego, spokojnego ogniwa kompozycji są „puste” kwinty, stopniowo dopełniane pasmem brzmień dysonansowych; ogniwo drugie ma charakter dynamiczny; oba instrumenty współdziałają w nim w realizacji skomplikowanych przebiegów rytmicznych; ogniwo trzecie łączy w rozmaitych konfiguracjach oba charaktery: statyczny i dynamiczny; końcówka wybrzmiewa al niente, niczym echo.

Prawykonanie dzieła MISSA na klawesyn i akordeon odbyło się 10 października 2014 roku w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu.

Michał Moc